31 Mart 2024 yerel seçimleri, Türkiye siyasetinde birçok sürprize sahne oldu. Ancak bu sürprizlerin belki de en dikkat çekicisi, uzun yıllardır AKP’nin “kalesi” olarak bilinen Adıyaman’da CHP’nin zaferiyle sonuçlanan yarış oldu. Bu sonuç sadece bir yerel değişimi değil, aynı zamanda seçmen davranışlarında yaşanan önemli bir kırılmayı da gözler önüne serdi. Peki, AKP gibi bölgeyle bütünleşmiş bir siyasi yapı, Adıyaman gibi bir şehirde neden kaybetti?
1. Depremin Gölgesindeki Seçim
6 Şubat 2023’te yaşanan Kahramanmaraş merkezli büyük depremler, Adıyaman’ı derinden etkiledi. Can kayıpları, yıkılan yapılar ve ağır travmaların gölgesinde halk, büyük bir belirsizlikle yüzleşti. Bu süreçte halk, yöneticilerden hızlı ve etkin bir müdahale bekledi. Ancak birçok vatandaş, hem merkezi yönetimin hem de yerel belediyenin yeterince hızlı hareket etmediğini düşündü.
Bu duygusal kırılma, siyaseten de bir güven kaybına dönüştü. AKP seçmeninin önemli bir bölümü, “yalnız bırakıldık” düşüncesiyle sandıkta değişim mesajı verdi.
2. CHP Adayı Abdurrahman Tutdere’nin Performansı
CHP’nin Adıyaman adayı Abdurrahman Tutdere, seçimin kazananı olmakla kalmadı; aslında bir dönemin siyasi alışkanlıklarını da kırdı. Milletvekilliği döneminde özellikle deprem sonrası bölgede aktif rol oynaması, halkla kurduğu yakın iletişim ve sahada sürekli görünür olması, seçmen nezdinde güven ve samimiyet algısını güçlendirdi.
Tutdere’nin seçim sürecinde kullandığı söylemler “duygusal bir bağ” kurdu. O artık sadece bir aday değil, halkın yaşadığı acıyı paylaşan bir figür hâline geldi. Bu da sandığa doğrudan yansıdı.
3. Yeniden Refah Partisi’nin Oyları Bölmesi
AKP’nin oy kaybetmesinin teknik nedenlerinden biri de, muhafazakâr tabanda bölünme yaratmasıydı. Yeniden Refah Partisi, Adıyaman’da güçlü bir çıkış yaptı ve %13’ün üzerinde oy aldı. Bu oyların önemli bir bölümü geçmişte AKP’ye destek veren seçmenlerden geldi. Böylece muhalefetin oylarını bölmediği bu denklemde, iktidar partisinin avantajı ortadan kalktı.
YRP’nin “ekonomik adalet” ve “hizmetlerin siyasetten arındırılması” söylemi, AKP’ye küskün taban için yeni bir adres oluşturdu.
4. Hizmetten Memnuniyetsizlik ve Değişim Arayışı
Adıyaman’da halkın büyük bir kısmı, yıllardır devam eden belediyecilik anlayışının değişmemesinden şikâyetçiydi. Altyapı sorunları, ulaşım eksiklikleri, kentsel dönüşüm konusundaki yavaşlık ve şeffaf olmayan süreçler, biriken memnuniyetsizliğe neden oldu. Yerel hizmetlere dair artan eleştiriler, seçmen tercihlerinin yönünü değiştirdi.
Ayrıca, genç seçmenlerin “gelecek kaygısı”, “umutsuzluk” ve “yenilik arzusu” da değişim isteğini tetikledi. Bu grupların çoğu, artık “gelenekten” değil “gelecekten” yana oy kullanıyor.
5. İktidar Yorgunluğu ve Tepkisel Oylar
AKP’nin yaklaşık 22 yıldır süren iktidarı, bazı seçmenlerde “yorgunluk” hissi yarattı. Bu durum, sadece ekonomik sıkıntılarla değil, aynı zamanda söylemsel tekrarlar ve vaatlerin yerine gelmemesiyle birleştiğinde, sandıkta cezalandırma refleksi doğurdu. Seçmen, alıştığı düzene bir “uyarı” vermek istedi.
Bu uyarının adresi de muhalefet oldu. Fakat dikkat çekici olan şu: bu değişim, sadece “karşı çıkmak” değil; aynı zamanda yeni bir umut arayışıyla şekillendi.
